Azərbaycan dili Bahasa Indonesia Bosanski Català Čeština Dansk Deutsch Eesti English Español Français Galego Hrvatski Italiano Latviešu Lietuvių Magyar Malti Mакедонски Nederlands Norsk Polski Português Português BR Românã Slovenčina Srpski Suomi Svenska Tiếng Việt Türkçe Ελληνικά Български Русский Українська Հայերեն ქართული ენა 中文
Subpage under development, new version coming soon!

Subject: Qarabaq heqiqetleri

  • 1
  • 2
2009-07-26 19:12:15
hamiya salam menim bele bir fikrim var gelin freestyle int de qarabag heqiqetleri barede movzu acaq ve orda ermenilerin bizlere qarsi toretdikleti soyqirimlari butun sokkere gosderek muharbede cekilmis sekilleri mumkunduse vidyolari yerlesdirek ingilisce bilen isdifadecilerden xais edirem movzunu yazmaqda komek etsinler tercumede razisissa gelin serh yazaq ve onu freestyl int de basdiq acib orda yerlesdirek qoy butun sokker oynayanlar ermenilerin esil uzunu gorsun
2009-07-26 19:21:01
mencede cox gozel fikirdi ingilis dilini yaxsi bilenler bu basliqi acsalar yaxsi olar.........bu basliq acilandan sonra sekiller videolari yerlesdirmek asan isdi
2009-07-26 19:40:50
duzdu ama bu barede meruze hazirlamaq lazimdi bunu kimse ede biler ve ya qarabag barede hardansa melumat toplaya bilerik isdeyirem yazi genis olsun butun heqiqeti ortaya cixaracaq bir yazi olsun
kimse acmisdi axi amma bagladilar sebeb:sokkeri usaqlarda oynayir ordaki sekillerde
2009-07-27 08:46:37
31 mart soyqiriminin ingilisce varianti mende hazirdir.,,.siz movzunu acin.,men movzunu yerlesdirerem.,
20 yanvar xocalini qabartmaliyiq.,31 marti da arada qoyaram.,lap ela olar.,kompleks hazirlasaq.,butun metnler evvelden hazirlansin.,sekiller hazir olsun.,20 yanvar ve xocali haqda videolar hem metnler hazir olsun.,

hamiya uqurlar
2009-07-27 08:49:02
18 yasindan kiciklere bele virtual oyunlari oynamaq qadaqandir.,.,tekce sokkere aid deyil.,combats.ru ya mu angels ne bilim hamisi.,gamezer.,hamisi +18 oyunlardi.,sohbet tekce orda erotik olub olmamaqindan getmir.,bu beledi
2009-07-27 09:44:53
men basdigi acaram ama gerek elimizde movzu olsun deqiqlesdirek sonra acaq ulvi o metini etraflidi?
2009-07-27 09:57:18
evvelce munasiqenin nece yarandigini ve soy qirim barede yazaq sonra ise bu metini yerlesdirek ama soy qirim ve munasiqenin nece yaranmasida etrafli olsun


metini beyensez tercume edek

metin

Isgal olunmus torpaqlarimiz

xankəndi -26.12.1991.
xocalı -26.02.1992.
şuşa -08.05.1992.
laçın -17.05.1992.
xocavənd -02.10.1992.
kəlbəcər -3-4.04.1993.
ağdərə -07.07.1993.
ağdam -23.07.1993.
cəbrayıl -23.08.1993.
füzuli -23.08.1993.
qubadlı -31.08.1993.
zəngilan -30.10.1993.


torpaqlarımızın 20%-i (17.000 kv.km) hal-hazirda ermeni işğali altındadir.

xankƏndi



sahəsi:- 1048 kv.km.
Əhalisinin sayı:- 57.000
inzibati mərkəzi;-xankəndi şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:-çanaqçı,kosalar,malıbəyli,qızıloba və s.

xankəndi dağlıq qarabağın mərkəzidir.qarqar çayının sahilində,qarabağ silsiləsinin şərq ətəyində, bakıdan 329 km aralıda yerləşir.xankəndinin sərhədlərinə şimalda ağdam və kəlbəcər, cənubda şuşa, şərqdə ağdam və xocavənd,qərbdə isə laçın inzibati rayonu aiddir.
xankəndi dəniz səviyyəsindən 1374m yüksəklikdə yerləşir.
xankəndi azərbaycanın inkişaf etmiş sənaye mərkəzi idi.burada yüngül və yeyinti sənayesi inkişaf etmişdi.burada tikinti materialları,asfalt-beton zavodları var idi.
xankəndi 1991-ci il dekabr ayının 26-si erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib.

xocali.


sahəsi:- 922 kv.km.
Əhalisinin sayı:- 11544.
inzibati mərkəzi:- xocalı şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:-kərgicahan qəsəbəsi,ballıca,almalı,səyidbəyli,meşəli və s.

xocalı rayonu 1991-ci il noyabr ayının 26-da Əsgəran rayonu bazasında yaradılmışdır.
sərhədlərinə şimaldan ağdam, kəlbəcər, cənubdan xankəndi, şərqdən xocavənd, qərbdən isə laçın və şuşa daxildir.
rayonun ərazisi əsasən dağlıqdır.Ən hündür yüksəkliyi qızqala(2843m) və qırxqızdır(2827m).dağlıq əraziləri istisna olmaqla iqlimi mülayim-istidir.yüksək dağlıq əraziləri subalp və alp çəmənlərdir.Əsas çayları badara və qarqardır.dağ-meşə və dağ-çəmən torpaqları mövcuddur. Ərazinin 40%-ə qədəri fısdıq,cökə,ağcaqayın,qarağac və s.ilə zəngindir.
xocalı rayonunun kənd təsərrüfatının əsasını taxılçılıq, üzümçülük, tərəvəzçilik və heyvandarlıq təşkil edirdi.rayonda tikinti materialları kombinatı, şərabçılıq zavodu, alkoqolsuz içkilər istehsal edən zavod, böyük heyvandarlıq kompleksləri, toxuculuq fabriki, tikiş fabrikləri var idi.
xocalı ərazisi ən qədim memarlıq və ilk mədəniyyət abidələri ilə zəngin idi. memarlıq abidələrindən türbə,dairəvi türbə və onun ətrafında son tunc və ilk dəmir dövrünə aid nekropol, kurqan çölü və s. var. xocalı şəhəri və Əsgəran qəsəbəsi arasında qarqar çayının sağ və sol sahillərində xviii əsrə aid “Əsgəran qalası” mövcuddur. qalanı qarabağ xanı pənahəli xan tikdirmişdi.
xocalı 1992-ci il fevral ayının 26-sı ermənilər tərəfindən işğal edilib.

şuşa.



sahəsi:-289 kv.km.
Əhalisinin sayı:- 241165.
inzibati mərkəzi:-şuşa şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:-yuxarı quşçular, aşagı quşçular,xanalılar, imamqulular, səfixanlar, böyük və kiçik qala dərəsi, salatın kəndi, zarıslı, nəbilər və s.

şuşa şəhəri xviii əsrin 50-ci illərinin əvvəllərində qarabağ xanı pənahəli xan tərəfindən saldırılıb və ilk çağlarda şəhəri şuşa adı ilə yanaşı xanın şərəfinə pənahabad da adlandırırdılar.
şuşanın sərhədləri şimalda xankəndi, cənubda laçının bir hissəsi,şərqdə xocavəndin cənub hissəsi,qərbdə isə laçın inzibati rayonudur.
şuşa respublikamızın böyük dağ iqlimli və balneoloji kurortu idi.o qarabağ silsiləsi ətəyində,dəniz səviyyəsindən 500 metr yüksəklikdə yerləşir.
şuşanın ətraf meşələrində və vadilərində çoxlu mineral mənbələri,dərman bitkiləri və çiçəkləri var idi.qarabağın milli fəxri “xarı bülbül” gülü xüsusilə məşhurdur.xarı bülbül yalnız şuşa ətrafında bitən çox gözəl bir güldür.
burada əsas mineral su bulaqları turşsu və şırlan idi.
şuşada müxtəlif tikinti materiaları da var idi.Ərazinin 20%-ini meşələr təşkil edirdi.iqlimi iqlim temperaturunun dəyişmə amplitudasının kiçik olması, havanın yüksək aeronizasiyası,günəş şüalarının yüksək intensivliyi və demək olar ki, tam küləksizliyi ilə fərqlənir.yanvar ayında orta temperatur -2; -13c, iyul ayında isə +14; +26c-dir.yağıntılar ildə 400-900 mm təşkil edirlər.
burada əsas təbii müalicə vasitəsi şırlanın bir neçə bulaqlarının dəmirli karbon sularıdır.təbii müalicə vasitələrinə dağ iqlimi də aid edilir.
şuşanın iqtisadiyyatının əsasını heyvandarlıq, tərəvəzçilik və bağçılıq təşkil edirdi.
şuşa həmçinin xalçaçılığın qədim mərkəzi kimi də məşhurdur.
şuşada böyük şöhrət qazanmış atlar bəslənilirdi və “cıdır düzü” adlanan yerdə saxlanılırdı. cıdır düzü şuşada dağın başında, daşaltı çayından 200 metr hündürlükdə yerləşirdi.
şuşada azərbaycan xalqının 270-dən çox tarixi və mədəni abidələri var idi.
şuşa 1992-ci il may ayının 8-i ermənilər tərəfindən işğal edilib.

laçin.


sahəsi:- 1835 kv.km.
Əhalisi:-60 min.nəfər.
inzibati mərkəzi:- laçın şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- güləbird, suarası, Əyrək, alıcan, hüsülü, danbulaq, kaha, qayğı qəsəbəsi, budaqdərə, hətəmlər, vəlibəyli, qoşasu, hacılar və s.

laçın rayonu 1924-cü ildə təsis edilib.o azərbaycan respublikasının cənub-qərbində dağlıq ərazidə yerləşir.şimaldan azərbaycanın kəlbəcər rayonu, cənubdan qubadlı, şərqdən xocalı, şuşa və xocavənd rayonları, qərbdən isə ermənistanla həmsərhəddir.
rayonda 1 şəhər,120 kənd var idi.mərkəzi laçın şəhəri idi.Ərazisi əsasən dağlıq relyefdən ibarətdir.laçın rayonu respublikamızın ən yüksək dağ rayonlarından biridir.Ən hündür nöqtəsi dəniz səviyyəsindən 3594m yüksəklikdə yerləşən qızılboğaz dağıdır.
rayonun şərqində qarabağ yamacları, şimalında mıxtökən silsiləsi yerləşir.cənub-qərb hissəsini qarabağ yaylası tutur.rayonda yura-antropogen çöküntüləri yayılmışdır.Ərazidə narzan tipli bulaqlar,çoxlu miqdarda müxtəlif tikinti materialları,yataqları var idi. Ərazinin çox yerində qışı quraq keçən mülayim-isti və soyuq iqlim üstünlük təşkil edir.illik yağıntı 600-900 mm-dir. rayonun əsas çayı həkəridir. Əsasən, çimli dağ-çəmən,qəhvəyi dağ-meşə və karbonatlı dağ-qara torpaqları yayılmışdır. Ərazi bitki örtüyü və seyrək meşəli çəmənliklərdən, enliyarpaqlı dağ meşələrindən, subalp və alp çəmənliklərindən ibarətdir.alçaq dağlıq yerlərdə seyrək ardıc meşələri var.burada meşələrin ümumi sahəsi 33,3 hektadır.meşəlik ərazilərdə qaya keçisi, cüyür, çöl donuzu, sincab, çöl siçanı və s.kimi heyvanlar yayılmışdır.
laçında əhalinin sayı yuxarıda qeyd edildiyi kimi təqribən 60 min nəfərə çatırdı.Əhalinin orta sıxlığı 1 kv.km-də 32,6 nəfərdir.bu göstəricilər əsasən 1981-ci ilə aiddir.Ən iri yaşayış məntəqəsi laçın şəhəri idi.
iqtisadiyyatında heyvandarlıq əsas yer tuturdu.burada əsasən maldarlıq, arıçılıqla yanaşı, əkinçilik və taxta-şalban istehsalı da inkişaf etmişdi.laçında kənd təsərrüfatına yararlı torpaqlar 76min hektar idi.
laçın 1992-ci il may ayının 17-i erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunub.

xocavƏnd.


sahəsi:- 1936 kv.km.
Əhalisinin sayı:-84000.
inzibati mərkəzi:-xocavənd şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- qaradağlı, muğanlı, kuropatkin, tuğ, günəşli və s.

xocavənd ağdam-füzuli avtomobil yolu kənarında, dağətəyi düzənlikdə yerləşir.rayon şimaldan ağdam, ağcabədi, cənubdan qubadlı, cəbrayıl, şərqdən füzuli, qərbdən isə xankəndi, şuşa və laçın ilə həmsərhəddir.
relyefi əsasən dağlıqdır. Ərazidəki ən yüsək hündürlük təqribən 500 metrdən 2725 metrə (böyük kirs dağı) qədərdir.
xocavəndin ərazisi təbii sərvətlərlə-tikinti materialları və faydalı qazıntılarla, meşə zolaqları və şirin su ehtiyatları ilə zəngindir.xocavənd rayonunun qırmızıbazar qəsəbəsində diametri 600sm, hündürlüyü 25m olan 1 ədəd 1000 və 1 ədəd 2000 il yaşı olan şərq çinarları qədim təbiətin abidəsi kimi qorunurdu.
xocavənd rayonu əsasən kənd təsərrüfatı rayonu idi. iqtisadiyyatında üzümçülük, taxılçılıq və heyvandarlıq mühüm yer tuturdu.
xocavənd 1992-ci il oktyabr ayının 2-si ermənilər tərəfindən işğal edilib.

kƏlbƏcƏr.


sahəsi:- 1936 kv.km.
Əhalisinin sayı:-53962.
inzibati mərkəzi:-kəlbəcər şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- istisu qəsəbəsi, zəylik, zar, çıraq, yellicə, çaykənd, qamışlı, yanşaq, kərəmli və s.

kəlbəcər inzibati rayon kimi 1930-cu il avqustun 8-də təşkil edilmişdir.
kəlbəcər azərbaycanın ən yüksək dağ rayonudur və azərbaycan respublikasının cənub-qərb bölgəsinin zirvəsi hesab olunur.kəlbəcər dəniz səviyyəsindən 1500-3800m yüksəklikdə tərtər çayı vadisində kiçik qafqazda yerləşir.laçın, ağdərə, goranboy, xanlar, daşkəsən rayonları və ermənistan respublikasıyla həmsərhəddir.
kəlbəcərin çox hissəsi meşəlikdir, səthi dağlıqdır.dəlidağ, keyti, murovdağ, kəpəz, sərgi, göyçə gölü, göyçənin mıxtökən, qarabağ yaylasının bir hissəsi kəlbəcərin təbii sərhədlərini təşkil edir.Ən yüksək dağ zirvəsi olan “camışdağ”-ın hündürlüyü 3724 metrdir.camışdağ murovdağın zirvəsində yerləşir.
kəlbəcər iii tektonik zonada yerləşir və buna görə də seysmikliyi ilə fərqlənir.geoloji cəhətdən alp-himalay seysmik qurşağa aiddir.
hər tərəfdən dağlarla əhatə olunmuş rayon ərazisi iii və iv dövrün vulkanizm, lava axınına məruz qalmışdır.kəlbəcər rayonundan başlayaraq tərtər çayının sol sahili boyunca lava axaraq bazalt-andezit sütunları möhtəşəm qayalıqlar, gözəl təbii mənzərələr yaradır.sonrakı geoloji dövrlərdə çoxbucaqlı bu sütunlar aşınmaya məruz qalmış və tikinti materialları olan çınqıllar əmələ gətirmişdir.tərtər çayı boyunca yumşaq süxurlar erroziyaya məruz qalmış və kiçik qafqazın ən böyük kanyonunu yaratmışdır.
geoloqların tədqiqatına görə kəlbəcər rayonunun ərazisində 77 növ mineral var idi.təkcə travertinin ehtiyatı 309 milyon kub metr idi. azərbaycanın gürcüstandan aldığı pemza(süngər daşı) kəlbəcərdə kifayət qədər idi.
kəlbəcərdə təbii bulaqlardan istisu var idi. istisuyun illik axımı 600 mln litrə bərabər idi.ancaq bu suyun cəmi 10%-indən istifadə olunurdu.tərtərin bütün hövzəsində istisu ilə birlikdə turşsu, qotursu yataqları da var idi.
rayonun iqlimi aşağı hissələrdə mülayim, 200 metrdən yüksəklikdə isə soyuq dağ iqlimidir.yayı sərin, qışı nisbətən soyuq keçir. yağıtıların çox hissəsi ilin soyuq vaxtlarında və yazın əvvəlində düşür.
kəlbəcər rayonunun suları qapalı xəzər hövzəsinə aiddir.burada ən dərin göl böyük alagöldü.onun sahəsinin uzunluğu 14 km-dir.gölə tökülən 7 çaydan ən böyüyü azad çaydır.
tərtərin dərəsindən dağlara qalxdıqca hündürlük qurşaqları bir-birini əvəz edir.qarağac, qaratikan kolları enliyarpaqlı meşələrlə əvəz olunurdu.meşələrdə palıd, fısdıq, vələs, ağcaqayın, söyüd, yemişan, hündür yerlərdə isə tozağacı bitirdi. 1800-2000 metrdən hündürlükdə isə subalp və alp çəmənlikləri gəlir.subalp çəmənlikləri biçənək, alp çəmənlikləri isə yay otlaqları üçün istifadə olunurdu.murovun və dəlidağın hündür zirvələri ətrafında çılpaq yaylaqları ilə fərqlənən dağ-tundra iqlimi gəlir.
kəlbəcərin çaylarında şirin su balıqları olan qızıl balıqlar üstünlük təşkil edirdi.
Əvvəllər kəlbəcər rayonu ərazisində iribuynuzlu maral yaşasa da nəsli kəsilmişdi.çox nadir hallarda ən yırtıcı heyvan olan pələngə və qonur ayıya rast gəlinirdi.quşlardan qırmızı kitaba düşmüş turac, qırqovul, kəklik, heyvanlardan isə dağkeçisinə rast gəlinirdi.
kəlbəcər rayonunun ərazisində 40min hektar dövlət meşəsi vardi.
kəlbəcər rayonu özünəməxsus iqtisadi-coğrafi mövqeyi ilə fərqlənirdi. buranın təbii sərvətlərindən alınan gəlir respublikamızın heç bir rayonu ilə müqayisə edilə bilməzdi.sənaye məhsulu üzrə birinci yeri tutan ancaq abşeron iqtisadi rayonu ilə müqayisə edilə bilərdi.
kəlbəcər işğal olunana qədər rayonda sənaye müəssisələri- istisu mineral sudoldurma zavodu, şorbulaq civə zavodu fəaliyyət göstərmişdir.
kəlbəcər rayonunun gözəl və zəngin təbiəti, yeraltı və yerüstü sərvətləri, münbit torpaqları vardı.kənd təsərrufatında əsasən heyvandarlıq və əkinçilik inkişaf etmişdi. burada tütünçülük və arıçılıq da inkişaf etmişdi.
kəlbəcər antik dövrün abidəsi olmaqla, çox zəngin flora və faunası olan bir təbiət muzeyidir.
çox təəssüflər olsun ki, kəlbəcər 1993-cü il aprelin 3-dən 4-nə keçən gecə ermən silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib.

ağdƏrƏ.


inzibati mərkəzi:- ağdərə şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- kiçik qarabəy, ulu qarabəy, umudlu, çardaqlı, aşağı orataq və s.

ağdərə azərbaycanın qərbində yerləşir.ağdərə şimaldan tərtər, goranboy, cənubdan ağdam, şərqdən bərdə, qərbdən isə kəlbəcər ilə həmsərhəddir.ağdərədən kəlbəcər, xocalı və ağdama magistral yol var idi.
ağdərə 1993-cü il iyul ayının 7-də erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib.

ağdam

sahəsi:- 1154 kv.km.
Əhalisinin sayı:- 160 mindən çox.
inzibati mərkəzi:- ağdam şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- imanqulubəyli, eyvazlı, üçoğlan, alıbəyli, çıraqlı, bəybabalar, təzəkənd, şahbulaq, nəmirli, Əhmədağalı, paşabəyli və s.

ağdam rayonu 1930-cu ildə təşkil olunmuşdur. ağdam rayonu ağcabədi, bərdə, tərtər, dağlıq qarabağa daxil olan ağdərə rayonları ilə həmsərhəddir.rayonun mərkəzi olan ağdam bakıdan 358 km, qarqar çayı sahilindən 3 km aralı, qarabağ düzünün cənub-qərbindədir.dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 410 metr, maksimum yüksəkliyi 1365 metrdir. rayonun relyefi əsasən düzənlik, qismən alçaq dağlıqdır. Ərazidə geniş yer tutan qarabağ düzünün mütləq hündürlüyü cənub-qərbdən şimal-şərqə doğru tədricən azalır. Ərazidə əhəngdaşı, sement xammalı, çınqıl və qum yataqları var idi. rayonun ərazisindən xaçın və qarqar çayları axir.
ağdam rayonunun dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 410m, maksimum yüksəkliyi isə 1365 m-dir. ağdamda ən çox yağıntı dağətəyi sahələrə düşür. illik yağıntı 300-550 mm-dir.
rayon ərazisinin 1700 hektarı meşəlik, 91,3 hektarı isə kənd təsərrüfatına yararlı torpaqlardan ibarət idi.
rayon iqtisadiyyatının əsasını yeyinti, yüngül sənaye və kənd təsərrüfatı təşkil edirdi. kənd təsərrüfatının istiqaməti isə əsasən pambıqçılıq, üzümçülük, taxıllıq, baramaçılıq və heyvandarlıq idi.
ağdam ağır, yeyinti və yüngül sənayeyə, inkişaf etmiş kənd təsərrüfatına malik olan bir rayon idi.
ağdam rayonunda çoxlu sayda memarlıq abidələri var idi. ağdam şəhərinin şimali-qərbindəki xındırıstan kəndində yerləşən üzərlik təpə abidəsi, xaçındərbənd kəndindəki qutlu musa oğlu günbəzi, qarabağ xanı pənahəli və onun nəslinin ağdam şəhərindəki imarəti və b.
ağdam rayonu 1993-cü il iyul ayının 23-ü ermənilər

cƏbrayil


sahəsi:-1050 kv.km.
Əhalisinin sayı:- 45 mindən artıq.
inzibati mərkəzi:- cəbrayıl şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:-xudaverdili, qurbantəpə, imambağı, Əfəndilər, qaracallı, qışlaq, şahvəlli, niyazqullar, qoşabulaq, mahmudlu, hacılı, isaqlı, şıxlar və s.

cəbrayıl rayonu 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. cəbrayıl rayonu zəngilan, qubadlı, xocavənd, füzuli rayonları və iran islam respublikası ilə həmsərhəddir.rayonun 90 kəndi vardır ki, onun da 89-u erməni işğalı altındadır.yalnız cocuq mərcanlı kəndi işğal edilməyib.
rayonun səthi əsasən, maili düzənlik, şimalda alçaq dağlıqdır. dağlıq hissədə təbaşir, düzənlik hissədə neogen və qismən antropogen çöküntüləri yayılmışdır.iqliminə gəldikdə isə ərazinin cənub hissəsində yayı quraq keçən mülayim-isti yarımsəhra və quru çöl iqlimidir,şimal hissəsində də yayı quraq keçir. illik yağıntı 400-500 mm, orta temperatur isə yay aylarında təqribən 24-25c olur. Ərazidə olan çaylar qısa və müvəqqəti axarlıdır və rayonun iranla sərhəddindən axan araz hövzəsinə aiddir.
cəbrayılda şabalıdı və qəhvəyi dağ-meşə torpaqları yayılmışdır. yarımsəhra, dağ-kserofil bitki örtüyü üstünlük təşkil edirdi. burada meşələr də var idi və bu meşələrdə tülkü, canavar, süleysin, çöl siçanı və s. kimi heyvanlar yaşayırdı.
cəbrayılın iri yaşayış məntəqələri cəbrayıl şəhəri, böyük mərcanlı, soltanlı və balyand kəndləri idi. Əhalinin orta sıxlığı 1 kv. km-də 43,6 nəfər idi.
iqtisadiyyatında üzümçülük, heyvandarlıq və taxılçılıq əsas yer tuturdu. burada 14 kolxoz və 7 sovxoz var idi.Əsasən meyvə yetişdirilir, heyvandarlıq geniş şəkildə inkişaf etdirilirdi. quşçuluq və baramaçılıq da inkişaf etmişdi.
burada bir çox tarixi və mədəniyyət abidələrimiz var idi.
cəbrayil 1993-cü il avqust ayının 23-ü erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib.

füzuli


sahəsi:- 1386 kv.km.
Əhalisinin sayı:- təxminən 105 min nəfər.
inzibati mərkəzi:- füzuli şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- Əhmədbəyli, bala bəhmənli, mahudlu, kərimbəyli, horadiz, qacar, aşağı Əbdürrəhmanlı,yuxarı Əbdürrəhmanlı, cuvarlı və s.

füzuli inzibati rayon kimi 8 avqust 1930-cu ildə təşkil olunmuşdur.amma ümumiyyətlə füzuli rayonunun əsası 1827-ci ildə qoyulmuş və ilkin adı qarabulaq olmuşdur. füzuli rayonu qarabağ dağ silsiləsinin cənub şərq ətəklərindən araz çayına qədər maili düzənlik və alçaq sahələri əhatə edir. o cəbrayıl, xocavənd, ağcabədi, beyləqan rayonları və araz çayı boyunca iranla həmsərhəddir. rayon ərazisindən axan quru çay, köndələn çay, qozlu çay, çərəkən çayları araz hövzəsinin çaylarıdır.
məhsuldarlıq baxımından kənd təsərrüfatına yararlı boz, şabalıdı, boz-qəhvəyi kimi torpaq sahələri var idi. rayonda taxılçılıq, heyvandarlıq, üzümçülük, qoyunçuluq, quşçuluq, baramaçılıq geniş inkişaf etmişdir.
füzuli 1993-cü il avqust ayının 23-ü ermənilər tərəfindən işğal edilib.

qubadli


sahəsi:- 826 kv.km.
Əhalisinin sayı:- 31 mindən çox.
inzibati mərkəsi:- qubadlı şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- qayalı, mahmudlu, mehrili, qiyaslı, zilanlı, Əbilcə, xıdırlı, işıqlı, Əyin, eyvazlı, xələc və s.

qubadlı inzibati rayon kimi 1933-cü ildə yaradılmışdır. qubadlı rayonu azərbaycan respublikasının cənub-qərbində yerləşir. qubadlı şimaldan laçın rayonu, cənubdan zəngilan rayonu, şərqdən xocavənd və cəbrayıl rayonları, qərbdən ermənistan respublikası ilə həmsərhəddir.
qubadlının ərazisindən azərbaycanın ən bolsulu çaylarından olan həkəri və bərgüşad şayları axır. Ən əhəmiyyətli və böyük kəndləri mahmudlu, xəndək, xanlıq, muradxanlı, yuxarı mollu kəndləridir.
qubadlı rayonu 1963-cü ildə ləğv edilərək ərazisi zəngilan rayonu ilə birləşdirilmişdir.1964-cü ildə yenidən müstəqil rayon olmuşdur.
qubadlının iqtisadiyyatının əsasını işğala qədər taxılçılıq, heyvandarlıq, tütünçülük, baramaçılıq və üzümçülük təşkil edirdi.
rayonun səthi əsasən dağlıqdır. Ərazisi qarabağ silsiləsinin cənub-qərb, bərgüşad silsiləsinin şərq və qarabağ yaylasının cənub-şərq hissəsinə daxildir.
Ərazidə yura-antropogen çöküntüləri yayılmışdır. iqlimi əsasən mülayim isti və quru subtropikdir. illik yağıntı 400-600 mm-dir. Ərazidə olan çaylardan əsasən suvarmada istifadə edilirdi. rayonda, əsasən qəhvəyi dağ-meşə torpaqları yayılmışdır. rayondakı meşələrin sahəsi 13,2 min hektardır. meşələrindəki heyvanları ayı, canavar, vaşaq, tülkü, boz dovşan, süleysin, oxlu kirpi və s.-dir.
qubadlı rayonu 1993-cü il avqustun 31-i erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib.

zƏngilan


sahəsi:- 707 kv.km.
inzibati mərkəzi:- zəngilan şəhəri.
qəsəbə və kəndləri:- hacıalılı, vejnəli, böyük gilətağ, isgəndərbəyli, rəzdərə və s.

zəngilan inzibati rayon kimi 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. zəngilan rayonu şimaldan qubadlı və cəbrayıl, cənubdan və şərqdən iran islam respublikası, qərbdən ermənistan respublikası ilə həmsərhəddir.
rayon ərazisi kiçik qafqaz dağlarının cənub tərəfində arazboyu hissədə yerləşir. Ərazinin özünəməxsus gözəllikləri, sıldırımlı qayaları, laləli düzləri, gözəl meşələri vardir.
rayonun ərazisi mürəkkəb səth quruluşuna malikdir. Ərazidə çay dərələri parçalanaraq dərin dərələr əmələ gətirib. rayon ərazisində əsasən mezozoy gili, yura,təbaşir yaşlı əhəng və qum daşları, bir çox yerlərdə çökmə və vulkan mənşəli süxurlar yayılmışdır. dağlıq ərazilərdə yayılmış yura və təbaşir dövrü süxurları 150-200 min il əvvələ aiddir. Ərazidə bazarçay silsiləsinin barbar və sələfir zirvələri vardır. bu silsilə ağbənd, vejnəli yaxınlığında araz dərəsinə düşür. burada zəngin qızıl yataqları vardır.
oxçu və bərgüşad çayları arasında olan süsən dağı silsiləsi, cənub-şərqə doğru enərək ağoyuq düzünü əmələ gətirir. bura təbaşir dövrünün çöküntülü süxurlarından ibarətdir. oxçu çayının hər iki sahilində karst mağaraları vardır. rayonun şimal-şərq hissəsində qarabağ silsiləsi yerləşir. bu silsilə getdikcə alçalaraq geyən çölünü əmələ gətirir. rayonun ərazisində dağlıq hissələrdə sıx meşələr yayılmışdır. 1800-2000m hündürlükdə olan enliyarpaqlı meşələr getdikcə enərək subalp və alp çəmənliklərinə keçir. rayonun ərazisi müalicə əhhəmiyyətli bitkilərlə və bulaqlarla zəngindir. Ərazidə zəngin tikinti daşı, gil, mərmər və s. materiallari vardır.
rayonun təbii şəraiti, mürəkkəb relyefi, onun özünəməxsus iqimini yaratmışdır. Ərazidə arazboyu yerlərdə qışı quraq keçən yarımsəhra və quru çöl iqlimi, bir qədər yüksək hissələrdə isə quraq keçən mülayim, isti iqlim vardı burada sürətli dağ çaylarından həkəri, oxçu, bəsit vardır. mənbəyi dağ silsilələrindən başlayan bu çayların mənsəbi araz çayıdır.
zəngilanda bəsitçay qoruğu da var idi.
zəngilan rayonu 1993-cü il oktyabr ayının 30-u ermənilər tərəfindən işğal edilib.

işğal olunmuş azərbaycan ərazilərinin coğrafiyası

ermənistan respublikasının hərbi təcavüzü nəticəsində azərbaycan ərazilərinin 20%-i işğal edilmiş, 30 minə yaxın insan qətlə yetirilmiş, 50mindən artıq adam yaralanmış və şikəst olmuşdur.bir milyondan artıq insan 15 ildən çoxdur ki,qaçqın və məcburi köçkün şəraitində yaşayaraq ermənistanın azərbaycanlılara qarşı etnik təmizləmə və soyqırım siyasətinin qurbanı olmuş, elementar insan haqlarından məhrum edilmişdir.
işğal nəticəsində 900-dən artıq yaşayış məntəqəsi talan edilmiş,yandırılmış və dağıdılmış,6 min sənaye,kənd təsərrüfatı müəssisəsi və digər obyektlər məhv edilmişdir.bütün dağıntılar nəticəsində iqtisadiyyata 60milyard abş dollarindan artıq ziyan dəymişdir.
dağlıq qarabağ azərbaycanın gözəl və dilbər guşələrindən biri olaraq böyük qarabağın əsasən dağlıq və dağətəyi hissələrini tutur. qarabağın ərazisi azərbaycan respublikasının 5,1 faizini təşkil edir. azərbaycan xalqının ən böyük və ən qədim elm və mədəniyyət mərkəzlərindən biri olmuş, öz təbiətinin gözəlliyinə, təbii sərvətlərin zənginliyinə, iqliminin mülayimliyinə görə tarixən bir çox cahangirlərin diqqətini özünə cəlb etmiş, dünyanın məşhur adamları qafqazın bu dilbər guşəsi haqqında xoş sözlər söyləmişlər.
azərbaycanın tarixi əyalətlərindən biri olan böyük qarabağ isə kiçik qafqaz dağlarından başlayraq kür və araz çaylarının arasında böyük ərazini əhatə edir. arazyanı və küryanı düzənliklər istisna olmaqla, dağlıq qarabağ böyük qarabağın təqribən 5000 kv.km-ə yaxın ərazisini əhatə edir.
kiçik qafqazın cənub-şərqində azərbaycan respublikası ərazisinin müəyyən bir hissəsini əhatə edən dağlıq qarabağın relyefi, adından göründüyü kimi, əsasən dağlıqdır.
dağlıq qarabağın şimal hissəsi murovdağ silsiləsinin cənub yamacları, mərkəzi, qərb və cənub hissələrini qarabağ silsiləsi, şimal-şərq və şərq hissələrini isə düzənliklər-qarabağ və mil düzlərinin qərb hissəsi tutur.buradakı silsilələrin və onların ətraf şaxələrinin çaylarla yuyularaq bölünməsindən sıldırım yamaclı dərələr yaranmışdır. orta dağlıq ərazidə, çay dərələrinin genişləndiyi sahələrdə dağarası çökəkliklər əmələ gəlmişdir.
dağlıq qarabağın geoloji quruluşunda şimaldan cənuba doğru yerləşmiş üç tektonik zona və ya üç struktur-formasion zona və onları təşkil edən bir sıra tektonik strukturlar bütövlükdə və ya qismən iştirak edir. dağlıq qarabağda şimal-şərqdən cənub-qərbə doğru üç əsas tektonik dərinlik yarılma zonası ayrılır. onlar murovdağ, qarabağ və laçın-başlıbel qırılma zonalarıdır.akademik Ə.ş.şıxlıbəyli bu qırılmaları zonalararası qırılmalar kateqoriyasına aid edərək onların sərhəd rolu oynadığını qeyd etmişdir.
vaxtilə evgeosinklinal rejimdə inkişaf etmiş kiçik qafqazın tərkib hissələrindən biri kimi dağlıq qarabağın ərazisi geoloji inkişafın qanunauyğun nəticəsi olaraq müxtəlif metallik və qeyri-metallik faydalı qazıntılar, tikinti materialları və mineral su bulaqları ilə zəngindir.
dağlıq qarabağ ərazisində mezozoy vulkanizmi orta yuradan başlayaraq fasilələrlə üst təbaşirə qədər 100 milyon il ərzində davam etmişdir.
dağlıq qarabağda karbon qazlı soyuq mineral su bulaqları vardır. onlardan ən məşhurları şuşa rayonundakı turşsu və şırlan bulaqlarıdır.
kür və araz çayları arasında olan qarabağda həyat qədim daş dövründən başlayaraq fasiləsiz davam etmişdir. bunu ölkə ərazisində ən qədim insan məskəni olan azıx mağarasında aşkar edilmiş maddi mədəniyyət nümunələri sübut edir.
1995-ci ildə aparılan iqtisadi rayonlaşmaya əsasən azərbaycanda 10 iqtisadi rayon ayrılır.bunların içində yuxarı qarabağ və kəlbəcər-laçın adı ilə ayrilan ərazilər də var.
kəlbəcər-laçın iqtisadi rayonu:kəlbəcər-laçın iqtisadi rayonunun tərkibinə kəlbəcər,laçın,zəngilan və qubadlı inzibati rayonları aid edilir.
kəlbəcər-laçın iqtisadi rayonu azərbaycanın cənub-qərbində, kiçik qafqaz dağlarına aid olan qarabağ yaylasında və həkəri çayının hövzəsində yerləşir.buranın iqtisadi coğrafi mövqeyi əlverişsizdir.Ərazinin relyefi dağlıq relyefdir.bununla əlaqədar olaraq kommunikasiyanın yaradılması,iri təsərrüfat obyektlərinin yaradılması çətindir.
kəlbəcər-laçın iqtisadi rayonunun sərhədləri qərbdə və cənubda dövlət sərhədləri üzrə keçir.o, şərqdə yuxarı qarabağ, şimalda gəncə-qazax iqtisadi rayonu ilə həmsərhəddir.
yuxarı qarabağ iqtisadi rayonu:yuxarı qarabağ iqtisadi rayonunun tərkibinə ağdam,tərtər,xocalı,xocavənd,füzuli,cəbrayıl inzibati rayonları daxildir.burada həmçinin respublika tabeli xankəndi və şuşa şəhərləri də yerləşir.
yuxarı qarabağ iqtisadi rayonu kiçik qafqaz təbii-iqtisadi zonasının cənub-şərqində,kəlbəcər-laçın və aran iqtisadi rayonlarının arasında yerləşir.cənubda iqtisadi rayonun iranla olan sərhəddi araz çayı boyunca keçir.kəlbəcər-laçın iqtisadi rayonundan fərqli olaraq yuxarı qarabağ iqtisadi rayonunun iqtisadi coğrafi mövqeyi çox əlverişlidir.

azərbaycanlıların yeri gələndə necə birlik olduğunu sübüt edən olmuş hadisə... o gün bu gündür ki "lazım olsa" müharibəynən alınacaq, amma nəyəsə görə hələ də lazım deyil.
2009-07-27 10:21:22
Cox yaxsi amma 1 problem var.Dunyada artiq bele uzun metnleri oxumurlar onlari sekilller, qisa mezmun ve video rolikler maraqlandirir.Bele uzun metnleri hec kim oxumaz
2009-07-27 10:24:43
Kesle duz deyir.Qisa metn olsun ve sekillerle videolar
2009-07-27 10:32:10
yazdiqlarimi oxuyan yoxdu bunu internationalda 2deqiqeye baglayacaqlar qoymurlar yazi hec sekil zad yoxdu deyirsiz rolik sekil burda usaqlarda oynayir o vehsilikleri gorende usaqa ne olar tesevvur edin bir defe kimse acmisdi bele basliq inetrnationalda onlarda bu gerekceni getirdiler deyesen xocali soyqirimi vaxti
2009-07-27 10:34:32
Eger basliq acilsa qabagina +16 yazaq yada+18
2009-07-27 10:38:20
dedim axi bunu sonradan yerlesdirerik evelce siz dediklerinizi yerlesdirek hardasa besinci sehfe acilsa bunu qoyariq
onda evvelce maderatorlardan icaze alaq deyerik qabagina +18 qoyaciq
yazdiqlarimi oxuyan yoxdu bunu internationalda 2deqiqeye baglayacaqlar qoymurlar yazi hec sekil zad yoxdu deyirsiz rolik sekil burda usaqlarda oynayir o vehsilikleri gorende usaqa ne olar tesevvur edin bir defe kimse acmisdi bele basliq inetrnationalda onlarda bu gerekceni getirdiler deyesen xocali soyqirimi vaxti

+1

xetrinize deymesin amma ki , mence bura yeri deyil bele seyleri teblig elemeyin ... nede olsa bura sokker saytidir fair play deyilen 1 sey var ... hec bir sayt yadaki forum bele siyasi seylere cox aciqliq vermirler .. bunlari elemekdense o qeder saytlarimiz var bununla bagli .onlarin linklerini yerleshdirmek bes eder ... bu arada eliyev fondu bu hadiselerle bagli 7 dene komplekt kitab cap eletdirib eng rus alman cin . fr dillerinde .. mende eng dilinde olani var ... yani demek isteirem ki burda bunu elesek sadece ozumuz baxacayiq buna ... beynelxalq forum ise hec icaze vermez buna ...
2009-07-27 13:17:30
Long live Azerbaijan!To publish the “World Realities” magazine the main purpose is to write the truth, truthfulness happened in the world.The world we live in from past to nowdays is full of injusties, secrets and falsehoods. Only we are triing to write them to you with a whole precion.We don’t contrive anything by us, in defiance we write with its evidence and explanation.We support the weak and the just. Because in our totay’s world the strong wins the weak, the unjust wins the just.Tomorrow one of this unjustices will happen to you.For that reason we think you-future and write the truth.
We connected the 1st edition of our magazine to Azerbaijan-Armenian conflict.You can put a question: Why only Azerbaijan-Armenian conflict?
-By origin Azerbaijan-Armenian conflict must be each Azerbaijanian’s, turk’s the same time the world’s citizens’ who like the justice problem. It’s pity that many Azery youths, teenages don’t know the date of Karabakh’s occupation by Armenians which is our largest distress, Xodjali tragedy and our condolence day – 20 January and 31 March the death day of world Azerbaijanians’(but also turks’) by Armenians. But Armenians introduce Andranic who robbed, procreated severe punishment, killed billions of turks and was punished with losing one of his ear - as a hero of Armenians and note 24 April as a mourning day. World Unities (UNO, Europe Council,Minsk group) neglect this injustice and knowingly support Armenian christian country and punish Azerbaijan and Turkey(remember that Turkey can’t still enter Europe Council since XX century) under watchword of “Armenians’ death day by turks”.
But how can Armenians prove all that?
-We know Armenians well. They bacame “human” with flattery, insidiousness for history. All of that were able with the support: water, bread, labour of Azerbaijanians and Turks.Just following this way they can convince the World Council with false informations. Let’s perceive it as today’s ideal human. Imagine that a poor and half-dead man had knocked your door like a “God guest”.And you invite him/her to your home feed and drink, think him/her your close friend, charge him/her your flat and say your secrets. The time had come that he/her isn’t satisfied with closing the door of your flat and throw you from top to buttom. This’s a oppression Armenians exactly procreated to us. Simply we Azerbaijanians who had always stayed under occupation, turkish family, hero and brave, ancient nation don’t want to understand and perceive this terror.
But today we are independence, democratic. We have strength, force and mainly right to say our word not only in our motherland, but also in the outside. It’s a great pride that Azerbaijan had passed all of histore’s exams safely. We belive that Azerbaijan-Armenian (Karabakh) problem will be solved once and for all and Azerbaijan will overturn into a great, unbroken Republic.
We-Azeries must be a purpose in this life:- to propagate Azerbaijan and to raise it’s national anthem, coat of arms and flag everywhere!!!


Burada bir az melumat var. Ise yariyar?
(edited)
(edited)
  • 1
  • 2